لبخند شهادت

این عکس یکی از زیباترین تصاویری است که از روزهای فتح خرمشهر به ثبت رسیده است.

• 
  

وقتی بعد از یک مقاومت سخت که بابتش بهای سنگینی دادی و بسیاری از اعضای خانواده ات از دست رفته اند شیرینی پیروزی به عمق جانت می نشیند آنقدر که دیگران هم با لبخند تو می خندند.

ملت ایران دست به دست هم داد تا این پیروزی همچنان بعد از سالها کاممان را شیرین کند و باعث مباهاتمان شود.

این عکس یکی از زیبا ترین تصاویری است که از روزهای فتح خرمشهر به ثبت رسیده است.

فتح الفتوح

فتح الفتوح

نویسنده: محمد گرشاسبی



 

شرحی بر جریان آزادسازی شهر بستان و منطقه عملیاتی طریق القدس
 

بیشتر از دو ماه از شکستن محاصره سوسنگرد می گذشت. صدام که از نیت ایرانی ها برای رسیدن به نقطه صفر مرزی در منطقه دشت آزادگان مطمئن شده بود تمام تلاشش را کرد تا ایرانی ها به این مقصد خود نرسند. او به سپهبد «هاشم صباح الفخری» فرمانده سپاه چهارم ارتش عراق که وظیفه اشغال منطقه دشت آزادگان را بر عهده داشت، دستور داده بود مواضع پدافندی خود را با استفاده از موانع طبیعی و مصنوعی در محور جابرحمدان در شمال رودخانه کرخه و محورهای دهلاویه، سویدانی و هویزه در جنوب کرخه، به گونه ای مناسب تحکیم و تثبیت کند، او هم در شمال کرخه از نزدیکی دهکده جابرحمدان تا تپه ماهورهای رملی غیر قابل عبور دامنه میش داغ، یک خاکریز احداث کرد. خاکریزی به شکل عصا با سه متر عرض که سنگرها و مواضع انفرادی و جمعی برای نفرات تفنگدار، تیربارها و جنگ افزارهای سبک و سنگین را در خود جای می داد. «فخری» در فاصله هر چند سنگر هم یک سکوی تانک و نفربر تدارک دیده بود.
درآن مقطع عراقی ها در شمال کرخه این قشون را داشتند؛ تیپ 26 زرهی از لشکر5، تیپ 93 پیاده از لشکر 4پیاده کوهستانی،گردان 1 پیاده از تیپ 23، تیپ 31 و 32 نیروی مخصوص و نیروهای جیش الشعبی، در جنوب کرخه هم، تیپ های 25 مکانیزه و 30،16 و 96 زرهی از لشکر 6 زرهی، تیپ 48 پیاده از لشکر 11 پیاده، تیپ 12 زرهی از لشکر 3 زرهی، یک گردان از تیپ 32 نیروی مخصوص، گردان 20 دفاع الواجبات، نیروهای کماندویی لشکر 7پیاده و نیروهای جیش الشعبی.
خلاصه این خاکریز احداث شد و طولش هم شد 18 کیلومتر،عراقی ها جلوی آن خاکریز هم از ترس «قواه الایرانی» یک میدان مین درست و حسابی احداث کردند که حتی یک گربه ایرانی هم به آن ها نزدیک نشود.
اما این طرف چه خبر؟ برای آزاد سازی کامل دشت آزادگان از دست بعثی ها از اول سال 60 کلی کار صورت گرفته بود که می توان به شبیخون های پی در پی در تپه های الله اکبر و بالاخره آزادسازی آنها،گرفتن تپه سبز در غرب تپه های الله اکبر، عملیات شحیطیه، عملیات المهدی، عملیات سویدانی، عملیات دهلاویه (همان منطقه ای که دکتر چمران در آن به شهادت رسید)، عملیات شهید مدنی و یک سری کارهای دیگر اشاره کرد.
اما در کنار همه این کارها یک عملیات هم خاص آزاد کردن بستان و رسیدن به نقطه صفر مرزی یعنی تنگه چزابه تدارک دیده شده شود.بخش عمده ای از جلسات در پادگان گلف اهواز بود. سرهنگ علی صیاد شیرازی که تازه فرماندهی نیروی زمینی ارتش را تحویل گرفته بود با بچه های سپاه می نشستند و در جلسه های زیادی که گذاشته می شد کلی برنامه ریزی انجام می دادند. آخرش یک ستاد تشکیل شد که درآن از آدم های متخصص و متعهدی که در دانشکده فرماندهی و ستاد تدریس می کردند هم استفاده شد.
تو جلسه مطرح شد که یک تیپ زرهی از لشکر 92 زرهی اهواز با سه تیپ از بچه های سپاه در نظر گرفته شوند برای عملیاتی بزرگ با این اصل: «هرچه داریم درست به کار بگیریم و در جایی تک کنیم که بعد از رسیدن به هدف نیروی بیشتری برایمان بماند.»
برای شناسایی هم وقتی گفته شد که بچه های سپاه و ارتش با هم بروند، نگرانی در دل ژنرال افتاد. صیاد نگران بود که اگر اینها با هم بروند شناسایی، با این اختلاف سن و اختلاف روحیه که دارند مشکل درست می شد. یک دفعه همان وسط غلامعلی رشید مسئول عملیات سپاه و سرهنگ منفرد نیاکی فرمانده لشکر 92 گفتند: با هم می رویم شناسایی.
سه روز بعد، جواب شناسایی مثبت بود. مهمترین شناسایی در شمال غربی رود نیسان بود که غرب سوسنگرد و حاشیه هور و نیز از پشت دشمن در روستاهای دفار، نهرکسر، شیخ محمود و تا حوالی بیت نعمه را در برمی گرفت.
در ضمن منطقه شمال کرخه حد فاصل جناح دشمن و ارتفاعات میش داغ در منطقه رملی هم جزو مناطق شناسایی بود تا امکان دسترسی نیروهای خودی در خیز اول به عقبه دشمن در تنگه چزابه فراهم شود.
در این شناسایی درباره معابر خودی به دشمن و برعکس، میادین مین، خاکریزها و سایر تاسیسات، ثبت تحرکات و استعداد پشتیبانی دشمن مانند هوانیروز، توپخانه و پدافند هوایی اطلاعات جمع آوری شد.

شاخک عراقی ها خبردار شده بود، برداشته بودند از مسیر العماره و هویزه کلی نیروی زرهی آورده بودند بستان و می گفتند: ایرانی ها قصد جنگ دارند اما تلفات زیادی خواهند داد.
ایرانی ها اما بیدی نبودند که با این بادهای رادیو عراق بلرزند. آخر مردم شهر بستان باید از یک سال و اندی اسارت در دست عراقی های به قول خودشان پان عرب، نجات می یافتند. پان عرب هایی که مثلاً آمده بودند تا عرب های مقیم دشت آزادگان را از دست فارسها نجات بدهند! و پایان دادن به این وضعیت مردم بستان ممکن نبود مگر با پشتکار نیروهای ایرانی.
برای این منظور، پیش از عملیات ایرانی ها برای کسب پیروزی قاطع در عملیات طریق القدس با ایجاد خاکریزهای کوتاه خطوط خودی را به خطوط دشمن نزدیک کردند. پس از آن مهندسان زیر نظر مهندس علی آبادی از بچه های جهاد سازندگی جاده ای به طول 15 کیلومتر و 80 سانتیمتر ارتفاع از سطح زمین در زمین های رملی شمال منطقه عملیاتی که هنوز اشغال نشده بود احداث کردند. جاده ای که 25 روز احداث آن طول کشید.
شب عملیات نزدیک بود؛ اما هنوز برای عبور از میدان مین دو کلیومتری فکر خاصی نشده بود. تا اینکه یک طرحی با نام «طرح یزد» به ذهن یک پیرمرد یزدی رسید.
پیرمرد که فهمیده بود گره کار کجاست آمد و گفت: «می خواهم کاری کنم تا اره را برای شما باز کنم. فقط راه را نشانم بدهید.» از قسمت دیده بانی، منطقه را به پیرمرد نشان دادند و گفتند: اینجا بیابان است و آن طرف میدان مین گذاری شده است ما می خواهیم از این دو کیلومتر عبور کنیم.
پیرمرد به منطقه نگاهی کرد و بعد دو تا بیل و کلنگ و چهار نفر سرباز خواست و گفت:
کاری به کار من نداشته باشید فکر کنید مرا ندیده اید.
پیرمرد از پشت خاکریز ایران حدود سه متر از زمین را کند و شروع به کانال زدن به ارتفاع دو متر و عرض 90 سانتیمتر کرد. تا خط دشمن پیشروی کرد و از آن خط هم رد شد.
حالا همه چیز مهیا بود. از ارتش لشکر 16 زرهی قزوین (تیپ3)، لشکر 92 زرهی اهواز (تیپ یک)، تیپ یک لشکر 77 و 8گردان توپخانه در کنار خلبانان نیروی هوایی آماده بودند تا درکنار بچه های سپاه این آرزوی مردم بستان را محقق کنند.
سپاهی که او هم تیپ 1 عاشورا (9 گردان پیاده) ، تیپ 2 کربلا(3 گردان پیاده)، تیپ 3 امام حسین (ع) (8گردان پیاده) را آورده بود. بچه های سپاه برای این عملیات یک قرارگاه درست کرده بودند کمی دورتر از دهلاویه.

8آذر 60 در ساعت 12 و نیم شب در حالی که باران رحمت الهی وضعیت عجیبی به دشت داده بود رمز عملیات از ستاد عملیات مخابره شد: ... یا حسین(ع)...
نیروهای ایرانی متشکل از ارتش و سپاه و بسیج از سه جناح شاهسون، دهلاویه و چولانه هجوم گسترده به مواضع بعثی ها را آغاز کردند. بعثی ها هم که فکر می کردند. ایرانی ها در این شرایط جوی دنبال سرپناهی برای خیس نشدن هستند، غافلگیر شدند و در همان ساعات اول مواضع شان را در خطوط اول متصرف دیدند. در همان ساعات نیروهای ایرانی موفق شدند نیروهای احتیاط دشمن را هم در پشت خطوط پدافندی نابود کنند. یگان های سپاه در محور شمال آنقدر خوب عمل کرده بودند که فرمانده تیپ زرهی ارتش به گردان های زرهی و مکانیزه خود دستور داد از معابر باز شده با چراغ روشن رد شوند و به سمت اهداف پیشروی کنند. ساعت شش بامداد تیپ امام حسین (ع) به همراه یک گردان از تیپ 3 زرهی لشکر 92 موفق شدند ،تنگه چزابه را بگیرند.
روز دوم با سخت شدن شرایط در محور جنوبی نیروهای ایرانی در شمال با ورود به منطقه ابوچلاچ (منطقه کوچکی بین شاخه های کرخه در غرب بستان) به سوی شرق و جنوب شرقی پیشروی کردند. متعاقب ورود نیروهای ایرانی به مثلث سابله و پیشروی به سوی ساحل شمال رود سابله و نهر عبید، عراقی های باقی مانده فرار را بر قرار ترجیح داده، به جنوب رودخانه سابله گریختند. این حمله گسترده ایرانی ها باعث شد که شهر بستان پس از 427 روز اشغال به مام میهن بازگردد و دوباره پرچم سه رنگ ایران زیر آسمان آبی آن برقصد. عراقی ها برای از دست ندادن این شهر تاوان سنگینی پرداخت کردند و 1500 نفرشان به اجدادشان بپیوندند و 1300 اسیر هم به نیروهای ایرانی تقدیم کردند.
اما به وجود آمدن این لحظات با شکوه برای ایرانیان و نیز شاد شدن دل حضرت امام (ره) به همین راحتی ها هم نبود. یک گروه تخریب که کارشان درست کردن معبر از وسط میدان مین و نیز پاکسازی بود، دست به کار شدند و راه را برای قشون ایران باز کردند. بخشی از نیروهای ایرانی با گذاشتن از میدان مین و بخشی هم با عبور از رودخانه سابله توانستند به غرب بستان و در واقع به پشت خط مقدم عراقی ها برسند و در یک غافلگیری تاریخی دمار از روزگار بعثی ها دربیاورند. در برخی مواضع مانند چزابه کار به نبرد تن به تن کشید و تا چهار ساعت ادامه پیدا کرد. خلاصه در مجموع این نبرد علاوه بر شهر بستان روستاهای فنیخی، صالح حسن، سویدانی ، جابرحمدان، رمله، مگاسیس، دغاغله و سید شبیب آزاد شد.
ایرانی ها حالا شهری را تحویل گرفتند که به صورت یک دژ نظامی درآمده بود، مساجد، ساختمان ها و مغازه های شهر غارت و ویران شده بود و خود شهر نیز مملو بود از اجساد عراقی، با همه این احوال ایرانی ها نماز ظهر رفتند در نقطه صفر مرزی و نماز ظهر و عصر را به جماعت خواندند و خدا را به شکرانه بازگرداندن این خطه از خاک به مام میهن حمد گفتند.
پس از این کار کارستان ایرانی ها، لشکر 11 سپاه چهارم عراق متلاشی شد و سرتیپ خمیس حواس فرمانده تیپ 48 عراق هم به هلاکت رسید. معدودی از واحدهای آن لشکر هم توانستد به سوی العماره فرار کنند و از مهلکه ای که ایرانی ها برایشان درست کرده بودند. جان سالم به دربرند. البته مقاومت عراقی ها در قسمتی که منتهی به هویزه می شد از روز سوم تا روز پنجم عملیات کماکان ادامه داشت. این مقاومت توسط هلی کوپترهای هوانیروز پاسخ داده شد و محل هایی که بعثی از آنجا شیطنت می کردند در هم کوبیده شد. به طوری که فقط در جبهه دغاغله 50 تانک و نفربر عراقی نابود شدند.
عراقی ها از رو نمی رفتند. روز ششم سعی کردند تا از تعلل نیروهای ایرانی در به وجود آوردن یک پدافند مطمئن و مستحکم، در منطقه مثلثی شکل شمال سابله، بهره ببرند و آن خطه را مجدداً مال خودشان کنند و در واقع از آنجا بستان را بتوانند تهدید کنند تا بعدها بگیرند! اما نیروهای کمکی پیاده و زرهی سر رسیدند و در کنار رزمندگان در قسمت شمال پل سابله، درس تاریخی به بعثی ها دادند و آنها را وادار به چندین کیلومتر عقب نشینی به همراه حمل جنازه هایی که روی دستشان مانده بود کردند.
ته عملیات هم پاکسازی منطقه ای به وسعت 70 کیلومتر مربع بین جنوب سابله و شمال رود نیسان بود که باید از وجود بعثی جماعت فرمت می شد. فرماندهان خودی پس از انجام مباحث مانور و اقدامات شناسایی و آماده سازی نیروها، قصد داشتند این منطقه را نیز آزاد نمایند؛ لیکن قبل از شروع عملیات، فرمانده عراقی به اشتباه تاکتیکی خود مبنی بر حضور در یک منطقه محصور با موانع طبیعی پی برده، بر همین اساس، در تاریخ 1360/9/30در پوشش آتش شدید توپخانه به طرز ماهرانه ای نیروهای خود را از منطقه مزبور خارج ساخت و در نتیجه، انجام عملیات نیروهای خودی منتفی شد.
امام امت (ره) در پاسخ به تلگرام آیت الله خامنه ای رئیس جمهور مبنی بر آزادی 650 کیلومتر مربع از خاک مقدس کشورمان این پیام را صادر کردند:
«...آنچه برای اینجانب غرورانگیز و افتخار آفرین است، روحیه بزرگ و قلوب سرشار از ایمان و اخلاص و روح شهادت طلبی این عزیزان که سربازان حقیقی ولی الله الاعظم ارواحنا فداه هستند، می باشد و این است فتح الفتوح. من به ملت بزرگ ایران و به فرماندهان شجاع قبل از آنکه پیروزی شرافتمندانه و بزرگ خوزستان را تبریک بگویم، وجود چنین رزمندگانی را که در دو جبهه معنوی و صوری و ظاهر و باطن از امتحان سرافراز بیرون آمده اند، تبریک می گویم. مبارک باد بر کشور عزیز ایران و بر ملت شریف، رزمندگانی چنین قدرتمند و عاشقانی چنین محو جمالی ازلی و سربازانی چنین دلباخته دوست که شهادت را آرزوی نهایی خود و جانبازی راه محبوب در را آرمان اصیل خویش می دانند و ننگ بر آنان که در راهی جان خود را هدر می دهند و عرض و آبروی خود را می برند که پیروزی شان شکست و زندگی شان ننگ آفرین است.» منبع: ماهنامه فکه شماره 91.

عملیات ثامن الائمه طرحی نو در ابتکارات جنگی

عملیات ثامن الائمه طرحی نو در ابتکارات جنگی

 

آغاز عملیات : 5 مهر ماه 1360
پایان عملیات : 10 مهر ماه 1360
مدت عملیات : 6 روز .

اشاره :
 

پنجم مهر ماه 1360 نقطه عطفی درتاریخ8 سال دفاع مقدس به شمار می آید. در این روز اولین عملیات گسترده ایران در مقابل ارتش متجاوز عراق که یک سال بود در داخل سرزمین اسلامی ما جا خوش کرده بود.آغاز شد و با موفقیت کامل پایان یافت.

محاصره شهر آبادان :
 

پس از تجاوز عراق در 31 شهریور 1359 و اشغال سریع بخش هایی از خاک ایران، خرمشهر مهم ترین شهر بندری ایران، پس از 40 روز مقاومت دلیرانه، با خیانت آشکار لیبرال ها و منافقین، به دست دشمن افتاد. پس از سقوط خرمشهر، رژیم عراق در صدد برآمد تا جزیره آبادان را هم اشغال کند و تلاش کرد تا از طریق شرق کارون و شمال بهمنشیر وارد آبادان شود، زیرا عبور از این قسمت آسان تر از عبور از رودخانه کارون در جنوب خرمشهر بود. با چنین وضعیتی آبادان در یک محاصره 330 درجه ای قرار می گرفت و عبور از رودخانه بهمنشیر می توانست آن را با خطر جدی روبه رو کند. دشمن می پنداشت اگر بتواند از این رودخانه بگذرد، آبادان را برای همیشه از آن خود کرده است.
عراقی ها برای تصرف آبادان در 8 آبان 1359، در منطقه ذوالفقاری روی رودخانه بهمنشیر پل شناور نصب و با عبور دادن قسمتی از نیروهای خود، وارد جزیره آبادان شدند و از آن جهت منطقه ذوالفقاری را انتخاب کرده بودند که با استفاده از پوشش نخلستان ها بتوانند از دید رزمندگان اسلام دور مانده و به راحتی وارد شهر گردند.
عملیات ثامن الائمه (علیه السلام) گر چه به عنوان یکی از چهار عملیات بزرگ و برجسته در چارچوب سلسله تلاش هایی که برای آزاد سازی مناطق اشغالی انجام گرفت، به شمار می رود ولی این عملیات به منزله « نقطه عطف» و «حلقه واسط» برای انتقال استراتژی جنگ از وضعیت گذشته به وضعیت جدید بود. سردار محسن رضایی در این باره می گوید:
«عملیات ثامن الائمه(علیه السلام) نقطه عطف است و به عنوان مبداء آغاز استراتژی مرحله دوم جنگ است و یکی از نقاط اعتماد به نفس در استراتژی مرحله دوم، عملیات ثامن الائمه (علیه السلام) بود که حلقه واسط و مبداء تحول بود.»
رزمندگان اسلام شبانه سلاح بر دوش، پیاده و سواره به منطقه شتافتند و با جانبازی و فداکاری بسیار، چنان مقاومتی از خود نشان دادند که دلاوری ها و شجاعت های آنان در این منطقه به نام «حماسه ذوالفقاری» به عنوان برگ زرینی در تاریخ دوران دفاع مقدس به ثبت رسید. در این نبرد 280 نفر از نیروهای بعثی به هلاکت رسیده و 130 نفر به اسارت در آمدند و رزمندگان ایران توانستند از نفوذ نیروهای دشمن به شهر آبادان جلوگیری به عمل آوردند.
نیروهای عراقی بعداز این شکست، سعی کردند از طرف فیاضیه (بین ایستگاه 12 و خرمشهر) به سمت آبادان پیشروی کنند که در این منطقه نیز با مقاومت دلاورمردان اسلام مواجه و مجبور به عقب نشینی شدند. این عملیات تا 18 آبان 1359، ادامه داشت و سرانجام نیروهای بعثی از روستای نخلستان عبادی نیز پاکسازی و تا 4 کیلومتری شمال رودخانه بهمنشیر مجبور به عقب نشینی شدند.
بعداز این حماسه، جهاد سازندگی موفق شد، جاده ای در میان باتلاق های اطراف آبادان احداث کند. این جاده نیروهای دشمن را دور می زد و به جاده آبادان – ماهشهر وصل می شد. از طریق این جاده که به جاده وحدت معروف بود، تدارکات نظامی نیروهای ایرانی آسان تر و سریع تر انجام می گرفت.
به دنبال صدور فرمان امام خمینی (رحمة الله علیه) در چهاردهم آبان 1359، مبنی بر این که : «حصر آبادان باید شکسته شود»
نیروهای مسلح تمام تلاش و امکانات خود را برای شکستن محاصره آبادان به خاطر اجرای فرمان امام خمینی(رحمة الله علیه) به کار بستند.
صدام که خود را ناتوان از تصرف آبادان می دید، بعداز یازدهمین نشست سران عرب در «امان» که در 6 آذر 1359، تشکیل شد، چنین گفت:
«ما نمی خواهیم کشورگشایی کنیم. ما فقط می خواستیم، تهدید ایران را از شهرهای خود دور سازیم!»
این گفته بیانگر ناتوانی عراقی ها در پیشروی، در خاک ایران بود.
مقام معظم رهبری در مورد تاثیر سخنان امام (رحمة الله علیه) در نجات آبادان چنین فرودند:
«آبادان در معرض حمله و خطر بود، مثل خونین شهر، منتهی همین تاکید امام که تکلیف شرعی کردند که مبادا آبادان سقوط بکند، نیروهای رزمنده را که در آن جا بود، تقویت کردند. البته در آبادان سپاه آن روز برتر از ارتش بود. بعداً ارتش هم در آبادان مستقر شد و در یک مورد که نیروهای دشمن از بهمنشیر عبور کردند و وارد جزیره آبادان شدند، بسیج توده ای مردم و شرافت نظامی عده ای از نظامیان ما حماسه آفرید و عراقی ها را در جایی که واقعاً بیرون کردن دشمن از آن جا بسیار دشوار بود، کوبیدند. عده ای را کشته و تار و مار کردند و عده ای را به داخل رودخانه انداختند و عده ای هم که توانستند، فرار کردند. عامل اصلی در حفاظت از آبادان همان فرمان امام بود و داغی که از سقوط نیمی از خونین شهر در دل برادران وجود داشت.»
قرارگاه هدایت کننده : قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش در جنوب وقرارگاه لشگر 77 پیاده .
منطقه عملیات : شرق رودخانه کارون , شمال آبادان و منطقه دار خوین .

یگانهای خودی :
 

1- نیروی های ارتشی : لشگر 77پیاده . تیپ 37 زرهی . گروه رزمی 291 تانک از لشگر 16 زرهی . گردان 251 تانک از لشگر 16زرهی . گردان 107 ژاندارمری . گروههای توپخانه . یگانهای مهندسی رزمی . هواپیمای نیروی زمینی (هوانیروز). نیروی هوائی در پشتیبانی عمومی .
2- نیروی سپاه پاسداران : یگانهائی از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی .

یگانهای دشمن :
 

1- تیپ 6زرهی لشگر3 زرهی . 2- تیپ8 مکانیزه لشگر 3 زرهی . 3- تیپ53 (-) مختلط لشگر 3 زرهی . 4- گردان شناسائی صلاح الدین لشگر 3 زرهی . 5- تیپ 44 پیاده . 6- تیپ 113گارد مرزی . 7 ـ گردان 3 تیپ 31 نیروی مخصوص . 8- عناصری از ارتش خلقی .

ماموریت :
 

لشگر 77 پیاده با همکاری سپاه پاسداران آبادان ماموریت دارد در مورخه 5 مهرماه 1360در منطقه تک نموده , شرق رودخانه کارون را در منطقه مربوطه تامین وسپس پدافند نماید.

تدبیر عملیات :
 

لشگر 77 ثامن الائمه با سه تیپ در خط , تیپ 1 درمنطقه ذوالفقاریه , تیپ 2 درمنطقه فیاضیه تلاش اصلی , تیپ 3 دارخوین تک نموده به ترتیب خط سبز و هدفهای الف و ب را تامین و تصرف می نماید.
گردان 107 ژاندارمری وگردان 214 سوار زرهی پوشش حاشیه شرق رودخانه کارون را از دارخوین تا سلمانیه برقرار می نماید . گردان 134 پیاده (ـ) و گروه رزمی 104 و گردان تانک واگذاری از نیروی زمینی ارتش احتیاط لشگر را تشکیل می دهند.
طرح ریزی های اولیه یگانهای تابعه لشکر که با دستورات شفاهی و توضیحات و توجیهات ارائه شده در کمیسیون فرماندهان آغاز شده بود بر اساس طرح مصوبه لشکر بطور رسمی انجام و پس از بررسی وابلاغ نظرات لشکر مراحل آمادگی برای انجام ماموریت انجام پذیرفت .
عملیات ثامن الائمه نمونه کاملی از بکارگیری اصول کلاسیک جنگ در کنار بهره گیری از روحیه شهادت طلبی و ایثار رزمندگان اسلام به شمار می رود.

منطقه عملیات:
 

منطقه عملیات ثامن الائمه (علیه السلام) در شرق رودخانه کارون و در حد فاصل شمال شهر آبادان وجنوب منطقه دارخوین قرار داشت و شامل سرپل دشمن به وسعت 150 تا 180 کیلومتر مربع می شد که در اشغال نیروهای عراقی بود. عوارض حساس منطقه، رودخانه کارون و دو جاده اهواز – آبادان و ماهشهر – آبادان بودند و عوارض مصنوعی منطقه نیز بیشتر شامل مواضع و استحکامات دشمن نظیر خاکریزهای متعدد، مواضع تانک، سنگرهای اجتماعی و انفرادی می شدند. با توجه به اهمیت دو پل قصبه و حفار برای دشمن که به منزله معبر و محل اتصال عقبه های او در شرق کارون بودند، مواضع واستحکامات فراوان و تعداد زیادی نیروی رزمی در این دو محور وجود داشتند.

وضعیت :
 

علیرغم برتری کامل نیروهای دشمن , ایستادگی و مقاومت مدافعین جانباز نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مردمی مانع سقوط سریع خرمشهر شد. دشمن پس از برخورد بامقاومت سرسختانه نیروهای خودی ضمن محاصره خرمشهر در شمال و غرب کارون , در 19 مهرماه 1359 با عبور از رودخانه کارون درمقابل آبادی مارد واقع در 15 کیلومتری شمال بهمنشیر , محور اهواز ـ آبادان راقطع و در محور ماهشهر ـ آبادان تلاش نمود که از رودخانه بهمنشیر نیز عبور نموده و باورود به جزیره آبادان , خرمشهر را کاملا محاصره و آبادان را اشغال نماید که جریان وقایع این مرحله عملیات و تلاشهائی که بمنظور ممانعت از اشغال آبادان توسط دشمن و عملیات آفندی که قرارگاه اروند ولشگر 77 پیاده بمنظور آزاد سازی قسمتی از جاده ماهشهر ـ آبادان اجرا کردند قبلا تشریح گردیده است .
محاصره آبادان از شرق کارون واستمرار تهدید اشغال آن از سوی نیروهای دشمن ازجنبه های مختلف سیاسی و نظامی برای کشور ما بسیار خطرناک بود. حساسیت و اهمیت فوق العاده این مسئله سبب شد که نگرانی شدیدی در مقامات تصمیم گیری سیاسی و نظامی بوجود آید و در راس همه , رهبر کبیر انقلاب اسلامی در دهه اول آبانماه 1359 ضمن ابلاغ پیامی فرمودند :
( حصر آبادان باید شکسته شود. )
از زمان صدور این فرمان تا پدید آمدن توان رزمی مناسب نیروهای خودی (تغییر نسبی توان رزمی بنفع خودی ) برای اجرای عملیات ثامن الائمه , تلاشهای زیادی بعمل آمد و دو بار عملیات ناموفق قرارگاه اروند و عملیات موفق لشگر 77 پیاده در محور ماهشهر ـ آبادان منجر به محدود شدن منطقه سرپل دشمن در شرق کارون و خودداری دشمن از ادامه تلاش برای تصرف جزیره آبادان ویا توسعه در محور اهواز ـ آبادان و آبادان ماهشهر گردیده , نیروهای دشمن نتوانستند جزیره آبادان را اشغال یا محاصره کامل نموده و راه آبی از قسمت شرقی بهمنشیر باز نگه داشته شد.
طرح انهدام نیروهای دشمن درمنطقه سرپل شرق کارون بدلائل زیر در اولویت قرار داشت :
1- فرمان رهبر کبیر انقلاب اسلامی مبنی بر شکست حصر آبادان که باید اجرا می گردید.
2- محورهای اهواز ـ آبادان و ماهشهر ـ آبادان باز شده و درکنترل نیروهای خودی قرار می گرفت .
3- با انهدام یا عقب راندن دشمن به غرب کارون و اتکا مواضع پدافندی نیروهای خودی به رودخانه غیر قابل عبور کارون سبب صرفه جوئی در نیرو و در نتیجه رها شدن قسمت عمده لشگر77 پیاده و سپاه پاسداران از این منطقه و امکان کاربرد آنها در عملیات تعرضی سایر جبهه ها فراهم می گردید.
4- با شکست نیروهای متجاوز رویای حاکمان رژیم بعث عراق در مورد تسلط کامل بر اروندرود نقش بر آب شده , ضربه سیاسی وروانی بزرگی به صدام و ارتش عراق وارد می شود.
5- تصرف یا تخریب سریع پلهای احداثی دشمن روی رودخانه کارون امکان محاصره , انهدام و اسارت قسمت عمده ای از نیروهای متجاوز را میسر می ساخت .
در اوایل فروردین ماه 1360 لشگر 77 پیاده مسئولیت منطقه عملیاتی خرمشهر و آبادان را از فرماندهی اروند که تا آن زمان هدایت عملیات درمنطقه را عهده دار بود , تحویل گرفت . لشگر از همان ابتدا ضمن تحکم مواضع پدافندی و سد پیشروی و تثبیت دشمن . جاده ارتباطی منشعب ازمحور ماهشهر ـ آبادان به جزیره آبادان (از طریق خور کویران به چویبده ) بنام « جاده وحدت » را احداث نمود و مشکل تدارک و اصولا هرگونه تردد به جزیره آبادان را که صرفا از راه دریا انجام می گرفت بر طرف ساخت .
در خرداد ماه 1360 طرح عملیاتی ضربت قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش درجنوب تهیه ومنتشر گردید. ماموریت لشگر 77 پیاده در این طرح عبارت بود از :
1- انهدام نیروهای دشمن در منطقه بین آبادیهای مارد وسلمانیه .
2- انهدام نیروهای دشمن درجنوب محور ماهشهر ـ آبادان .
3- انهدام کلیه نیروهای دشمن در شرق رودخانه کارون وتامین کرانه شرقی آن .
بر اساس این ماموریت , ستاد لشگر 77 پیاده از اواسط خرداد ماه 1360 بر آوردهای ستادی خود را تهیه و ماموریتهای یکم و دوم را به ترتیب در منطقه دارخوین (21 خردادماه 1360 ) و در شمال رودخانه بهمنشیر (31 خرداد ماه 1360 ) باموفقیت اجرا نمود و برای اجرای ماموریت سوم فعالیتهای لشگر از تیرماه 1360 آغاز شد . تلاشهای فرماندهی وستاد برای آمادگی حمله به سرپل دشمن در شرق کارون بطور فعال وبه مدت سه ماه ادامه یافته که منجر به تهیه طرح عملیاتی ثامن الائمه در 15 شهریور ماه 1360 گردید .
طرح مذکور توسط قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش بررسی شد و ابهاماتی بنظر رسید که در 26شهریور ماه 1360 به لشگر ابلاغ گردید ولی با توجیه و تشریح طرح توسط مسئولین لشگر درمنطقه عملیات برای فرمانده نیروی زمینی , طرح مورد تصویب و تایید قرار گرفت .
طرح ریزی های اولیه یگانهای تابعه لشگر که با دستورات شفاهی و توضیحات وتوجیهات ارائه شده در کمیسیون فرماندهان آغاز شده بود بر اساس طرح مصوبه لشگر بطور رسمی انجام و پس از بررسی و ابلاغ نظرات لشگر , مراحل آمادگی برای انجام ماموریت انجام پذیرفته و عملیات ثامن الائمه که در حقیقت می توان آنرا مرحله یکم عملیات آزادسازی دانست در زمان مقرر آغاز گردید.
دشمن برای استقرار در منطقه سرپل، واقع در شرق رودخانه کارون، دچار تناقض بود؛ از یک سو به لحاظ اهمیت منطقه و ضرورت حفظ آن می بایست از نیروی بسیاری استفاده می کرد و از سوی دیگر، با توجه به محدودیت عقبه خود، تجمع این میزان نیرو برایش ناممکن بود. در عین حال، شناخت عراقی ها از توان نیروهای خودی در عقب راندن دشمن – به ویژه پس از ناکامی ارتش در عملیات های سوم آبان 1359 و بیستم دی 1359 – آن ها را مطمئن کرده بودکه مورد تعرض جدید قرار نخواهند گرفت. استعداد و آرایش یگان های دشمن در این منطقه برابر اسناد به دست آمده از تیپ 8 مکانیزه ارتش عراق در 26 مرداد 1360 عبارت بودند از :
1- تیپ 8 مکانیزه از لشکر 3 زرهی که به سه گردان مکانیزه و یک گردان تانک در شمال سرپل و جنوب سلمانیه مواضع پدافندی را اشغال و تحکیم کرده بود.
2- تیپ 6 زرهی از لشکر 3 زرهی که با سه گردان تانک و یک گردان مکانیزه در قسمت مرکزی و شرقی در شمال جاده ماهشهر – آبادان مستقر بود.
3- تیپ 44 پیاده از لشکر 11 پیاده، که با یک گردان تحت امر لشکر 3 زرهی در قسمت جنوبی منطقه سرپل و جنوب جاده ماهشهر – آبادان پدافند می کرد.
4- تیپ 12 زرهی لشکر 3 در غرب کارون در احتیاط قرار داشت و گردان های تانک الطارق و سیف سعد و چند گردان جیش الشعبی، گردان پیاده از تیپ 44 و گردان 1 از تیپ 33 نیروی مخصوص نیز در منطقه شرق کارون استقرار داشتند.
برابر شواهد، قراین و اسناد موجود، در پی گسترش حملات رزمندگان اسلام به منطقه اشغالی سرپل در نیمه اول سال 1360، دشمن دچار اضطراب شده و احتمال حمله نیروهای خودی را پیش بینی می کرد. بااین حال، عراقی ها همچنان به استقرار در مناطق اشغالی اصرار داشتند و این امر بدین دلیل بود که عراقی ها تصور می کردند که نیروهای اسلام از انجام دادن عملیات دقیق و برنامه ریزی شده در سطحی گسترده ناتوان هستند. در واقع فرماندهی عراق احتمال تدارک حمله از محور شرق رودخانه را پیش
بینی می کرد اما به هیچ وجه تصور نمی کرد این حمله، گسترده و همه جانبه باشد.
5- استعداد دشمن در این منطقه برابر یک لشکر تقویت شده بود، ضمن این که فرمانده سپاه سوم می توانست از احتیاط لشکرهای 5 مکانیزه و 9 رزهی که در جنوب غربی اهواز و سوسنگرد مستقر بودند، برای تقویت لشکر 3 زرهی استفاده کند.

طرح عملیات :
 

الف) اهداف و ماموریت
 

هدف اصلی عملیات، انهدام نیروهای دشمن در شرق رودخانه کارون وتصرف و تامین منطقه بود. در طرح اولیه سپاه آمده بود:
«سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مستقر در آبادان و دارخوین و ماهشهر ماموریت دارند تا به همآهنگی و همکاری کامل لشکر 77 پیاده خراسان از محور فیاضیه و دارخوین به طور گسترده و از سه محور ایستگاه 12 و ایستگاه 7 و جاده ماهشهر – آبادان تک نمایند و نیروهای دشمن را که از کنار کارون تا جاده ماهشهر – آبادان گسترش داشتند، به طور کامل محاصره و بعداز انهدام دشمن، در منطقه متصرفه پدافند نمایند.»
سران نظامی امیدوار بودند با انجام عملیات ثامن الائمه (علیه السلام) تهدید احتمالی دشمن برای تصرف آبادان که عراق آن را به صورت اهرم فشاری علیه ایران در تبلیغات خود مورد استفاده قرار می داد، خنثی شود. از سوی دیگر، در این عملیات پس از پاکسازی شرق رودخانه کارون، نیروهای خودی از خطوط پدافندی آزاد شده و امکان به کارگیری آن ها در مراحل بعدی آزاد سازی مناطق اشغالی فراهم می شد.

ب) سازمان رزم خودی
 

ترکیب نیروهای عمل کننده در این عملیات، شامل ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای ژاندارمری به این شرح بود:
1- لشکر 77 با سه تیپ شامل 9 گردان نیروی پیاده؛
2- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با 16 گردان نیروی پیاده که در سازمان سه قرارگاه تیپی عمل می کرد؛
3- تیپ 37 زرهی شیراز؛
4- گردان 251 تانک از لشکر 16 زرهی؛
5- گردان 107 ژاندارمری؛
6- گروه رزمی 291 تانک؛
7- جهاد سازندگی، علاوه بر احداث جاده وحدت در فروردین 1360، امور مقدماتی مهندسی عملیات را انجام داد.
پس از حذف بنی صدر برای نخستین بار بود که نیروهای عمل کننده در چنین مقیاسی با هم ترکیب شده به نحو شایسته ای با یکدیگر همکاری و هم آهنگی می کردند، چنان که این اقدام، الگوی مناسبی برای ادامه همکاری ارتش و سپاه در سایر عملیات ها شد.

ج) طرح مانور :
 

در طرح مانور، سه محور عمده و یک محور فرعی برای انجام عملیات در نظر گرفته شده بود: محور شمالی شامل منطقه دارخوین و محمدیه و محور جنوبی شامل محور فیاضیه و ایستگاه 7 بود. بر اساس این طرح، تلاش فرعی نیروها برای پشتیبانی نیز در محور جاده ماهشهر – آبادان انجام می شد. در این میان، محور دارخوین و فیاضیه با هدف تصرف و تامین پل های حفار و قصبه دارای اهمیت بیشتری بودند و در صورت برخورداری نیروهای خودی از سرعت عمل، امکان انهدام و اسارت بسیاری از افراد دشمن در این محور وجود داشت. و همین ضرورت، در آرایش نیروها مؤثر بود، که به این ترتیب مشخص شد:
محور دارخوین – محمدیه: پنج گردان از سپاه (چهار گردان آفندی و یک گردان احتیاط) و سه گردان از ارتش (دو گردان آفندی و یک گردان احتیاط) و یک گردان تانک در احتیاط و پشتیبانی.
محور فیاضیه: پنج گردان از سپاه (چهار گردان آفندی و یک گردان احتیاط) و سه گردان از ارتش (یک گردان آفندی و دو گردان احتیاط).
محور جاده ماهشهر – آبادان: دو گردان از سپاه (یک گردان آفندی و یک گردان احتیاط) و دو گردان از ارتش ( یک گردان آفندی و یک گردان پدافند).
برای پشتیبانی عملیات، سه گردان توپخانه و 50 قبضه سلاح پدافند هوایی در نظر گرفته شده بود.
در مجموعه، به نظر می رسید، دشمن به دلیل برخورداری از نیروهای احتیاط و به ویژه امکان به کارگیری لشکرهای 5 مکانیزه و 9 زرهی تحت امر سپاه سوم، در موضع برتری قرار داشت، لیکن نیروهای خودی با توجه به شناخت دقیق از دشمن، ویژگی برتر عملیاتی، ترکیب جدید سپاه و ارتش – که پیش از این هرگز در این سطح وجود نداشت – و بهره برداری مناسب از زمین، از موقعیت بهتری برخوردار بودند. افزون بر این، دشمن به لحاظ درک و باوری که از توان نیروهای خودی داشت، به طور نسبی در غافل گیری به سر می برد و این عوامل در مجموع می توانست دست یابی به پیروزی را آسان کند.
در این میان، افزایش قابل توجه نیروهای سپاه در مقایسه با عملیات های پیشین و نقش طراحان نظامی سپاه در طرح ریزی و هدایت عملیات، از جمله ویژگی های عملیات ثامن الائمه (ع) و عامل برتری نیروهای خودی در برابر دشمن بود.
بدین ترتیب، عملیات ثامن الائمه (علیه السلام) به منظور شکستن محاصره آبادان و انهدام نیروهای دشمن در شرق رودخانه کارون پس از آماده سازی مقدمات آن، آغاز شد.

شرح عملیات:
 

عملیات در ساعت 1 بامداد روز پنجم مهر 1360 آغاز شد. قوای ایران در ساعات نخست عملیات، باتهاجم به مواضع دشمن و در هم شکستن مقاومت نیروهای آنان، خاکریزهای اول دشمن را تصرف وتأمین کردند. مقاومت اولیه نیروهای عراقی در برخی از محورها و به ویژه تداوم آن در منطقه پل حفار، نشان دهنده هوشیاری نسبی دشمن بود. بنابر گزارش اسیران عراقی، اسارت یکی از نیروهای خودی در منطقه عملیاتی تیپ 8 مکانیزه در محور دارخوین سبب هوشیاری دشمن شده بود، ولی شناخت نادرست فرماندهان نظامی عراق نسبت به توان نیروهای خودی که بر مبنای برآوردهای عملیات های ناکام پیشین ایجاد شده بود، سبب شد در برابر حمله نیروهای خودی واکنش مناسبی نشان ندهند.
با روشن شدن هوا و ادامه پیشروی نیروهای خودی از محور شمالی به سمت پل مارد و تهدید عقبه نیروهای دشمن، نخستین ضربه شکننده بر نیروهای عراقی وارد آمد. بااین حال، نیروهای دشمن در منطقه پل حفار همچنان مقاومت می کردند. گستردگی محورهای تهاجم و عقب ماندگی دشمن سبب شد تا نیروهای خودی با به دست گرفتن ابتکار عمل و ادامه پیشروی در محورهای مختلف، دشمن را تحت فشار قرار دهند.
از سوی دیگر، در پی تغییر وضعیت میدان نبرد، فرماندهی نیروهای دشمن تلاش می کرد تا تاریک شدن هوا به مقاومت در پل حفار ادامه دهد. دشمن قصد داشت، باتقویت منطقه، ابتدا منطقه سرپل را حفظ کند و پس از آن، با نصب پل روی رودخانه کارون، نیروهای محاصره شده را نجات دهد وسپس، با استقرار در منطقه غرب رودخانه کارون، از ادامه پیشروی نیروهای خودی جلوگیری کند.
بر همین اساس، دشمن در اولین اقدام با وارد کردن تیپ 10 زرهی گارد جمهوری، سعی کرد، پل حفار را حفظ کرده و با استقرار تیپ 16 زرهی از لشکر 6 زرهی درغرب رودخانه کارون، از پیشروی نیروهای خودی جلوگیری کند. تهاجم رزمندگان به نیروهای تیپ 10 سبب شد تا این نیروها در همان لحظات اولیه حضور در منطقه سرپل، محاصره شده و عقب نشینی کنند، در صورتی که اگر در حمله به تیپ 10 تأخیر صورت می گرفت، بی گمان نیروهای تیپ 10 دشمن پس از حضور در منطقه، دست به ضد حمله می زدند.
با آزاد شدن جاده ماهشهر – آبادان در ساعت 8:32 بامداد روز پنجم مهر و پیشروی نیروهای خودی از شمال به جنوب وتصرف پل قصبه، امکان مقاومت از عراقی ها گرفته شده بود.
در بعد از ظهر همان روز بخشی از پل حفار تصرف شده بود ولی عراقی ها برای باز نگه داشتن عقبه نیروهای محاصره شده خود در شرق کارون، همچنان مقاومت می کردند، چنان که با تاریک شدن هوا حرکت ستون نیروهای دشمن از اهواز به سمت خرمشهر دیده می شد.
بدین ترتیب، روز اول عملیات در حالی به پایان رسید که دشمن به دلیل عقب ماندگی، توان مقابله با نیروهای خودی را نداشت و تنها، به تاریک شدن هوا، باز نگاه داشتن پل حفار برای تقویت منطقه و یا امکان عقب نشینی نیروهای محاصره شده امید بسته بود. در روز دوم عملیات (ششم مهر)، در حالی که پیشروی نیروهای خودی همچنان ادامه داشت، دشمن واکنش جدی از خود نشان نداد و از بعدازظهر همان روز نیروهای عراقی به تدریج تسلیم شده و یا عقب نشینی کردند و سرانجام در پایان این روز عملاً منطقه سرپل دشمن آزاد شد.
در روز سوم عملیات نیز در پی پاکسازی منطقه، محاصره آبادان به پایان رسید و فرمان امام خمینی مبنی بر شکستن حصر آبادان، در مدت 48 ساعت آفند تحقق یافت و نیروهای خودی پس از پاکسازی کامل منطقه، در ساحل شرقی رودخانه کارون استقرار یافتند. در این عملیات علاوه بر آزاد سازی منطقه اشغالی در شرق رودخانه، بخش وسیعی از نیروهای خودی – که درگیر پدافند در منطقه بودند – آزاد و برای عملیات های بعدی آماده شدند.

نتایج عملیات :
 

تحلیل : از زیباترین حوادث این عملیات که کاملا کلاسیک و برمبنی اصول نظامی طرح ریزی و اجرا گردید مواردی است که بصورت خلاصه به آن اشاره می شود.
1- سرهنگ ناصر نژاد آذر از خلبانان هوانیروز نقل می کند که قبل از عملیات ثامن الائمه جهت شناسایی روی نیروهای عراقی در غرب کاروان پرواز می کردم چون زمینه مناسب بود همکاران دیگر را صدا زده و آتش انبوهی از انواع موشک ها را بر عراقیها ریخته و تلفات و ضایعاتی سنگین را وارد کردیم . در موقعیتی خاص احساس کردم تعداد قابل توجهی عراقی داخل یک سنگر روباز پناه گرفته اند , فرود آمدم و با یک اسلحه یوزی به طرف آنها رفتم از ترس اسلحه را زمین گذاشته و دست ها را بالا بردند آنهارا سوار بالگرد نموده و بطرف شرق کاروان پرواز کردم .
2- یکی از زیباترین صحنه های بعد از عملیات که در نوع خود بی نظیر است رژه اسرای عراقی از مقابل امیر سرتیپ ظهیرنژاد فرمانده نیروی زمینی ارتش میباشد که بااحترامات نظامی به اجرا درآمد.
3- پس از مراسم رژه , سرهنگ جوادی فرمانده وقت لشگر 77 در جمع اسرای عراقی مدت 20 دقیقه به زبان عربی سخنرانی کرد. محتوی کلی سخنرانی که به شکل حماسی بیان شده است , تشریح وضیعت نیروهای اسلامی و ابراز امیدواری برای وحدت مسلمانان جهت مبارزه و جنگ با رژیم اشغالگر قدس بوده است .
4- عملیات ثامن الائمه در حقیقت نتیجه اقدام یک ساله ایران در این منطقه بود در طول سال گذشته یگانهای نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن استقرار در مواضع پدافندی از بهمنشیر تا حوالی دارخوین , بارها با حمله به مواضع دشمن در طول این خطوط توانستند ضمن حفظ روحیه آفندی , نقاط ضعف دشمن را بررسی و بر اساس آن طرح عملیاتی ثامن الائمه را ارائه نمایند وبا بهترین حالت ممکن به نتیجه برسانند. عملیات ثامن الائمه نمونه کاملی از بکارگیری اصول کلاسیک جنگ در کنار بهره گیری از روحیه شهادت طلبی وایثار رزمندگان اسلام به شمار می رود.
در این عملیات سلحشوران اسلام به نتایج مهمی دست یافتند، از جمله:
1- ساحل شرقی رودخانه کارون تصرف و تامین گردید.
2- آبادان از محاصره یک ساله خارج شد.
3- بیش از 150 کیلومتر مربع از اراضی اشغال شده، آزاد گردید.
4- بیش از 3 هزار نفر از نیروهای دشمن کشته و زخمی شدند.
5- تعداد 1656 نفر از نیروهای دشمن به اسارت در آمدند.
6- تعداد 90 دستگاه تانک و نفربر، 100 دستگاه انواع خودرو دشمن منهدم گردید و تعداد 3 فروند هواپیما و یک فروند هلیکوپتر عراق نیز سرنگون شدند.
7- غنائم : تعداد 100 دستگاه تانک ،60 دستگاه نفربر , سه دستگاه لودر , 5 عراده توپ و150 دستگاه خودرو به غنیمت نیروهای خودی در آمد.
صدام پس از این شکست 7 تن از فرماندهان خود را تیرباران کرد.
با توجه به نقش شجاعانه لشکر 77 پیاده با تصویب شورای عالی دفاع درتاریخ یازدهم مهر 1360، به لشکر پیروز خراسان تغییر نام داد.
پیامدهای شکسته شدن محاصره آبادان
موفقیت عملیات ثامن الائمه (ع) درابعاد مختلف پیامدهایی به همراه داشت که آن را در دو محور عمده، داخلی و خارجی ارزیابی می کنیم.
الف - پیامدهای داخلی
1- با انجام موفقیت آمیز اولین عملیات وسیع ایران در جبهه ها ، روحیه نیروهای رزمنده تقویت وتوانمندانه تر از پیش به نبرد با دشمن پرداختند.
2- از نظر سیاسی وضعیت سیاسی کشور منسجم تر شد و کمتر از یک هفته بعد از این عملیات، مردم با شرکت در سومین انتخابات ریاست جمهوری، حضرت آیت الله خامنه ای را به ریاست جمهوری برگزیدند، که این امر منجر به موفقیت بیشتر در سیاست های خارجی نظام نیز گردید.
3- با تثبیت دولت اسلامی و وحدت نظر مسئولین نظام، موضع گیری های قاطعانه و به موقعی در قبال مسائل خارجی انجام گرفت.
ب: پیامدهای خارجی
1- مهم ترین پیامد خارجی این عملیات تشکیل شورای همکاری خلیج فارس توسط کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، به منظور جلوگیری از گسترش و نفوذ انقلاب اسلامی و یاری رساندن به رژیم متجاوز عراق بود، همچنین تحرکات نظامی امریکا در خلیج فارس به منظور اعمال فشار بر ایران و حمایت از کشورهای منطقه بیشتر شد.
2- امریکا با اعزام ناوگان نظامی خود در خاورمیانه و آب های دریای عمان، مانورهایی انجام داد و تهاجم تبلیغی گسترده ای را علیه ایران آغاز کرد و با نشر اکاذیب و شایعات، وحشت بی مورد رژیم های منطقه را از ایران بیشتر کرد.
منبع : روابط عمومی نیروی زمینی ارتش * ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : rohisamadi